Reflectie
Reflectie is de basis voor leren. Reflectie ondersteunt het proces van diepgaand leren wanneer we rekening houden met de volgende aandachtspunten (Korthagen, 2014):
- aandacht voor denken, voelen en willen;
- verdieping van de reflectie;
- een focus op kwaliteiten, ontwikkeling en kracht;
- bevorderen van zelfsturing in reflectie.
Ad 1. Gedrag wordt beïnvloed door wat we denken, voelen en willen. Reflectie helpt ons daarvan bewust te worden en verdiept ons begrip van ons gedrag.
Ad 2. Door aandacht te besteden aan de lagen van vaardigheden, maar vooral aan overtuigingen, identiteitsopvattingen en idealen/drijfveren van de (a.s.) leraar wint de reflectie aan kracht en zal een diepgaander leerproces ontstaan. Reflecteren kun je leren.
Ad 3. We moeten af van een eenzijdige focus op wat er niet goed gaat (Korthagen, 2012), want dat leidt vaak tot ‘tunnel-denken’ en brengt mensen niet in hun kracht. Een andere manier om veel meer op positieve gevoelens en kracht in te zetten, is aandacht te besteden aan de idealen (dus aan de laag van betrokkenheid).
Ad 4. Teneinde zelfregulatie te bevorderen is het belangrijk om methodische principes expliciet te maken. Dat stimuleert om te reflecteren over de eigen manier van reflecteren en de methodische principes zelf gericht toe te passen als instrument in het sturen van de eigen professionele ontwikkeling.