Samenvatting van het onderzoek
Om te bepalen in welke mate toerisme mogelijk bijdraagt aan de leefbaarheid van Zeeland als toeristische bestemming, stelden de onderzoekers allereerst vast hoe de begrippen ‘toerisme’ en ‘leefbaarheid’ objectief gemeten kunnen worden.
Voor de objectivering van het begrip toerisme maakten ze gebruik van bestaande inzichten in de toeristische druk van de dertien Zeeuwse gemeenten, uitgedrukt in ‘toeristische intensiteit’ per gemeente (aantal toeristische overnachtingen per 1.000 inwoners per gemeente in 2018). Voor de duiding van het begrip leefbaarheid en de beschrijving van de leefbaarheidssituatie per Zeeuwse gemeente gebruikten ze de Leefbaarometer 2.0. Dit instrument maakt het mogelijk om de leefbaarheid te monitoren aan de hand van honderd onderliggende objectieve indicatoren. Deze indicatoren zijn onderverdeeld in vijf dimensies, namelijk: ‘wonen’, ‘bewoners’, ‘voorzieningen’, ‘veiligheid’ en ‘fysieke omgeving’.
De leefbaarheidssituatie (in 2018), uitgedrukt in een leefbaarheidsscore, verschilt van gemeente tot gemeente. De gemeente Veere, de Zeeuwse gemeente met de hoogste toeristische druk, heeft de hoogste leefbaarheidsscore en de gemeente Terneuzen, de Zeeuwse gemeente met de laagste toeristische druk, de laagste leefbaarheidsscore.
Door middel van lineaire regressie stelden de onderzoekers twee (lineaire) relaties vast, namelijk de relaties tussen toerisme (toeristische intensiteit) en het aantal restaurants per 1.000 inwoners (R² = 0,86) en tussen toerisme (toeristische intensiteit) en het aantal supermarkten per 1.000 inwoners (R² = 0,82). Het aantal van dertien Zeeuwse gemeenten is (nog) te beperkt om al een definitieve uitspraak te doen over de vermeende relaties.
Uitkomsten van het onderzoek zijn:
- Hogere toeristische druk (meer restaurants of supermarkten per 1.000 inwoners) leidt niet per se direct tot een hogere score voor de dimensie ‘voorzieningen’. Het effect van één enkele indicator is namelijk enerzijds niet sterk genoeg om een dimensiescore substantieel te verhogen of te verlagen.
- Uit de achtergronden van de Leefbaarometer 2.0 is gebleken dat ‘verdwijnen van een supermarkt’ wel significante nadelige invloed kan hebben op de dimensiescore ‘voorzieningen’, maar een extra supermarkt niet per definitie leidt tot een hogere dimensiescore ‘voorzieningen’.
- Wel draagt de indicator ‘aantal restaurants per 1.000 inwoners’ positief bij aan de score van de dimensie voorzieningen.
- Toerisme kan een positieve bijdrage leveren aan de leefbaarheidsscore van gemeente, mits in ogenschouw wordt genomen dat er ook nog tal van andere indicatoren zijn die (in samenhang) invloed uitoefenen op deze score.
De volledige rapportage vindt u hier
