Overnachtingen in Zeeland 2018
In 2018 vonden maar liefst 18,6 miljoen overnachtingen plaats in Zeeland. De gemeente Schouwen-Duiveland telde het grootste aantal overnachtingen, net iets meer dan de gemeente Veere. De gemeente Reimerswaal telde het kleinste aantal overnachtingen. Het aantal overnachtingen is gebaseerd op de inkomsten toeristenbelasting en forensenbelasting van Zeeuwse gemeenten en op aanvullende berekeningen van Kenniscentrum Kusttoerisme. Hierdoor is nu een compleet beeld ontstaan van het toerisme in alle Zeeuwse gemeenten, in tegenstelling tot 2017, toen er nog sprake was van ontbrekende informatie voor verschillende gemeenten. Deze verschillen in acht genomen is zichtbaar dat het aantal overnachtingen in Zeeland met 3,5% is gegroeid.
Cijfers toeristenbelasting Zeeuwse gemeenten vs. CBS
Voor het verblijfstoerisme wordt vaak gebruik gemaakt van cijfers van het CBS. Het CBS meet het aantal overnachtingen van Nederlandse en buitenlandse gasten bij toeristische accommodaties, ook als zij met een zakelijk motief reizen. Door deze aanpak blijft een deel van het verblijfstoerisme buiten beeld. Kleine (vaak particuliere) logiesaanbieders worden door het CBS niet meegeteld. Ook het verblijf van vaste gasten (mensen met een eigen vakantieverblijf zoals een stacaravan of tweede woning) blijft buiten beschouwing. Ten slotte blijft ook de watersport en cruisevaart buiten beeld. CBS brengt dus slechts een deel van het toerisme in Zeeland in kaart.
Om een completer beeld te kunnen geven heeft Kenniscentrum Kusttoerisme, met toestemming van de Zeeuwse gemeenten, het aantal overnachtingen in beeld gebracht aan de hand van cijfers vanuit toeristenbelasting en forensenbelasting (tweede woningen). Voor eigenaren van tweede woningen en voor jaar- en seizoenplaatsen op campings is gerekend met een gemiddeld aantal overnachtingen per jaar, gebaseerd op het onderzoek Vaste gasten in Zeeland 2017, uitgevoerd door Kenniscentrum Kusttoerisme in samenwerking met ondernemers en overheden. Voor gemeenten die geen toeristenbelasting of geen watertoeristenbelasting heffen, is het aantal overnachtingen geraamd op basis van de omvang van het aanwezige verblijfsaanbod en overnachtingscijfers in vergelijkbare gemeenten. Op deze manier ontstaat een meer compleet beeld van het toerisme in Zeeland.
Ondanks dat het CBS niet alle overnachtingen in Zeeland weergeeft, blijft het een belangrijke bron om het toerisme in Zeeland te monitoren. Zo geven de CBS-gegevens een beeld van de herkomst van gasten die naar Zeeland komen en de seizoenspreiding van overnachtingen in toeristische accommodaties. Bovendien kan met de CBS-cijfers een vergelijking met andere Nederlandse provincies gemaakt worden.
Ontwikkelingen in het toerisme
CBS telde 10,5 miljoen overnachtingen in Zeeland in 2018, zo’n 4% meer dan in 2017. Deze groei komt vooral vanuit het buitenland, het aantal overnachtingen van Nederlandse gasten is terug op het niveau van 2012. Toerisme vanuit het buitenland is sinds 2017 belangrijker dan toerisme uit eigen land, maar Nederlanders zijn nog altijd goed voor 48% van het aantal gasten en 45% van het aantal overnachtingen.
Na Nederland is Duitsland het belangrijkste herkomstland voor Zeeland, maar het toerisme vanuit België is eveneens fors toegenomen. Andere herkomstlanden laten wel groei zien, maar hebben nog altijd een zeer klein aandeel in Zeeland.
Airbnb in Zeeland
De afgelopen jaren zijn online verhuurplatforms als Airbnb, Homeaway en Wimdu flink gegroeid, zo ook in Zeeland. Via data van het bureau AirDNA is inzicht verkregen in het accommodatieaanbod en aantal boekingen via Airbnb. Ook andere verhuurplatforms zijn actief in Zeeland, hiervan zijn de data echter niet beschikbaar. Kijkend naar de ontwikkeling vanaf 2014 is een exponentiële toename van zowel aanbod als overnachtingen zichtbaar. Nadere analyse moet uitwijzen of het gaat om nieuw aanbod of om een nieuw verkoopkanaal voor bestaand aanbod. Eerste verkenningen laten zien dat aangeboden vakantiewoningen zich veelal op bestaande vakantieparken bevinden en dat aangeboden kamers deels bestaand aanbod en deels nieuw aanbod zijn. Via Airbnb werden in 2018 ruim 1 miljoen overnachtingen geboekt. Het is niet geheel duidelijk in hoeverre deze overnachtingen onderdeel zijn van de 18,6 miljoen op de voorpagina, dit moet nog nader worden geanalyseerd. De eerste indruk is dat overnachtingen in bestaand aanbod veelal zijn inbegrepen en dat overnachtingen in nieuw aanbod niet altijd in beeld zijn.
NB: De data van AirDNA geeft inzicht in het aantal geboekte nachten per accommodatie en niet op persoonsniveau. Om het om te rekenen naar aantal overnachtingen is, is het aantal geboekte nachten per accommodatie vermenigvuldigd met het gemiddeld aantal personen in een reisgezelschap in Zeeland (2,6 personen voor hotels; 4,5 personen voor bungalows; CVO, 2019). Het werkelijke aantal persoonsovernachtingen kan iets afwijken.
Dagtoerisme
Dagtoerisme vanuit het buitenland
Zeeland wordt niet alleen vanuit Nederland bezocht voor een dagje, Belgen en Duitsers bezoeken Zeeland ook. Om hoeveel bezoeken het precies gaat is niet bekend, over het dagtoerisme vanuit het buitenland zijn helaas geen recente cijfers beschikbaar. De meest recente cijfers voor België komen uit 2012, toen kwamen Belgen 2,7 miljoen keer naar Zeeland voor een dagbezoek van minimaal 4 uur. Voor Duitsland werd het dagtoerisme naar Nederland nog in 2016 onderzocht: 3,3 miljoen Duitse dagbezoeken aan Zeeland.
Uitstapjes van Nederlanders
Het afgelopen jaar vonden maar liefst 43 miljoen uitstapjes (langer dan 2 uur) plaats in Zeeland door Nederlanders, zo’n 20% meer dan in 2015. Dit aantal is inclusief het aantal uitstapjes van eigen inwoners van de provincie Zeeland. Voor dagtoerisme zijn de eigen inwoners altijd de belangrijkste doelgroep: veel activiteiten vinden plaats in de directe woonomgeving. Dit geldt ook voor Zeeland: 29,1 miljoen uitstapjes werden gemaakt door de Zeeuwen zelf, de overige 13,9 miljoen zijn ondernomen door Nederlanders uit de andere provincies. Vanuit andere provincies komt men vooral voor buitenrecreatie naar Zeeland (o.a. strandbezoek, fietsen en wandelen). Ook onder de Zeeuwen zelf staat buitenrecreatie met stip op nummer één.
Bestedingen van verblijfs-en dagtoeristen
Bestedingen verblijfstoeristen: € 1.094.721.500
Bestedingen van Nederlandse dagtoeristen € 761.710.000
Totale bestedingen € 1.856.431.500
