Drains2Buffer

Drains2buffer: het vergroten van regenwaterlenzen in zoute kwelgebieden

Eerst wordt ingegaan op de karakteristieken van de regenwaterlens onder een landbouwperceel met zoute kwel om de werking van de maatregel Drains2buffer beter te kunnen begrijpen. Uitgebreid veldonderzoek in Zeeland (De Louw, 2013) heeft aangetoond dat regenwaterlenzen in zoute kwelgebieden erg dun zijn (< 2 m) en zoet grondwater in veel gevallen ontbreekt. Figuren 1 en 2 tonen de belangrijkste karakteristieken van deze dunne regenwaterlenzen op basis van de TEC-prikstok metingen. De veldmetingen laten een geleidelijke overgangszone in zoutgehaltes (mix- of meng-zone) zien tussen geïnfiltreerd regenwater en opwaarts stromend zout kwelwater. Het midden van deze meng-zone wordt Dmix genoemd en zit op een zeer geringe diepte, gemiddeld 1.7 m beneden maaiveld (Figuur 1b). In bijna alle onderzochte regenwaterlenzen in de zoute kwelgebieden van Zeeland werd geen zoet grondwater aangetroffen (zoet = Cl < 300 mg L-1). Op basis van deze metingen is de dunne regenwaterlens gedefinieerd als het volledige grondwaterlichaam van grondwaterstand tot aan de basis van de meng-zone (Bmix, Figuur 1). Met deze definitie is de regenwaterlens dus geen pure zoetwaterlens en variëren zoutgehaltes binnen de regenwaterlens zowel in ruimte, diepte, als in tijd. Bmix werd op een gemiddelde diepte van 2.8 m beneden maaiveld aangetroffen. 




Figuur 1. (a) Schematische weergave van een regenwaterlens zoals ze voorkomen in de zoute kwelgebieden. (b) Profiel van het zoutgehalte van het grondwater met de diepte. Dmix is het midden van de meng-zone waar het zoutgehalte (EC) de helft van het zoutgehalte van het kwelwater (ECs) is. Bmix is de basis van de meng-zone waar het zoutgehalte gelijk is aan dat van het zoute kwelwater (ECs) (uit: De Louw, 2013).

De permanente opwaartse stroming van zout kwelwater belemmert de infiltratie van regenwater naar het diepere grondwatersysteem. Grondwateraanvulling, kwelflux en drainage diepte zijn de belangrijkste factoren die de karakteristieken van de regenwaterlens bepalen. Ondanks de dynamische processen in de ondiepe ondergrond door neerslag en verdamping is het zoutprofiel van de regenwaterlens vrij constant in de tijd. De positie van de meng-zone verandert nauwelijks in de tijd (< 25 cm, zie Figuur 2). Het zoutgehalte van het drainagewater is veel dynamischer en verandert continu door het samenspel van neerslag, verdamping en afvoer van grondwater uit de regenwaterlens. Het zoutgehalte in de wortelzone kan behoorlijk oplopen door capillaire opstijging van het bovenste water uit de regenwaterlens dat bij dalende grondwaterstand steeds zouter wordt (zie Figuur 2).

Figuur 2. Gemeten EC-profielen in de tijd voor zowel de verzadigde zone (zwart) als de onverzadigde zone (rood) voor 2 landbouwpercelen nabij Renesse en Kerkwerve. De stippen op een bepaalde diepte geven alle maandelijkse metingen weer voor een periode van 2 jaar, de getrokken lijn geeft de mediane waarde aan. Tevens is de positie en jaarlijkse variatie van Dmix voor de tweejarige meetperiode weergegeven (uit: De Louw et al., 2015). 
Figuur 3. Conceptuele schets van de werking van de maatregel Drains2buffer

Maatregel Drains2buffer

Drains2buffer wordt regelbare drainage toegepast waarbij de drains dieper liggen dan traditioneel maar het drainagepeil gehandhaafd blijft (dus er wordt niet intensiever gedraineerd). Tijdens regenbuien wordt daarmee dieper en zouter grondwater afgevoerd waardoor de lens kan groeien naar een nieuw evenwicht. Een vuistregel is dat de regenwaterlens kan groeien met het aantal centimeters dat de drainage wordt verdiept. Dmix wordt door deze maatregel verlaagd wat leidt tot lagere zoutgehaltes van het bovenste grondwater waardoor minder zout grondwater via capillaire opstijging in de zomer de wortelzone kan bereiken. Het belangrijkste doel is dan ook om het zoutgehalte in de wortelzone te verlagen door het vergoten van de regenwaterlens.

In 2013 is de nieuwe drainage aangelegd volgens onderstaand ontwerp. Er is 1 referentiestrook en 2 teststroken waar diepere regelbare drainage is aangelegd. De situatie van de 2 teststroken is redelijk vergelijkbaar met een klein verschil in de drainafstand van de traditionele drainage (zie Figuur 4).

Figuur 4. Drainageontwerp Drains2buffer testperceel Kerkwerve
























Startdatum
november 15, 2016
Einddatum





Onderwerpen

Subprojecten

Geen subprojecten.

Deelnemers

Geen deelnemers.

Bronnen


Bronnen gemaakt op deze pagina

 Pagina naamTitelAuteur(s)Datum
Resource Hyperlink 00264Resource Hyperlink 00264Regelbare DrainageSTOWA2012
Resource Hyperlink 00265Resource Hyperlink 00265RegenwaterlenzenSTOWA2012
Resource Hyperlink 00269Resource Hyperlink 00269RegenwaterlenzenSTOWA2012
Resource Hyperlink 00282Resource Hyperlink 00282Leeswijzer ConceptmapHZ University of Applied Sciencesjuni 30, 2017

Alle bronnen voor dit project

 Pagina naamTitelAuteur(s)Datum
Resource Bibliographic Reference 00006Resource Bibliographic Reference 00006Verzoeting en verzilting van het grondwater in de Provincie Zeeland; Regionaal 3D model voor zoet-zout grondwaterVan Baaren E.S., Oude Essink G.H.P., Janssen G.M.C.M., de Louw P.G.B., Heerdink R., Goes B.2016
Resource Bibliographic Reference 00007Resource Bibliographic Reference 00007Zoetwater Baten voor de Agrariër; De opbrengsten van zoetwatermaatregelenTolk, L., Winkel, te, T., Mens, M. J.P., Velstra, J.2015
Resource Hyperlink 00139Resource Hyperlink 00139https://www.zeeland.nl/Emmanovember 15, 2016
Resource Hyperlink 00140Resource Hyperlink 00140http://www.zlto.nl/Emmanovember 15, 2016
Resource Hyperlink 00141Resource Hyperlink 00141http://www.brabantsedelta.nl/index.htmlEmmanovember 15, 2016
Resource Hyperlink 00142Resource Hyperlink 00142https://www.schouwen-duiveland.nl/Emmanovember 15, 2016
Resource Hyperlink 00143Resource Hyperlink 00143http://www.tuinbouw.nl/Emmanovember 15, 2016
Resource Hyperlink 00144Resource Hyperlink 00144http://www.meeuwse-goes.com/Emmanovember 15, 2016
Resource Hyperlink 00145Resource Hyperlink 00145http://stowa.nl/Emmanovember 15, 2016
Resource Hyperlink 00146Resource Hyperlink 00146Waterschap ScheldestromenWaterschap Scheldestromennovember 15, 2016
Resource Hyperlink 00227Resource Hyperlink 00227Financiele bepalingenRijkswaterstaatapril 7, 0017 JL
Resource Hyperlink 00228Resource Hyperlink 00228Waterschap scheldestromenWaterschap scheldestromenapril 7, 0017 JL
Resource Hyperlink 00229Resource Hyperlink 00229Waterschap Brabantse DeltaWaterschap Brabantse Deltaapril 7, 0017 JL
Resource Hyperlink 00230Resource Hyperlink 00230Gemeente Schouwen-DuivelandGemeente Schouwen-Duivelandjanuari 1, 2017
Resource Hyperlink 00231Resource Hyperlink 00231Gemeente VeereGemeente Veerejanuari 1, 2017
Resource Hyperlink 00232Resource Hyperlink 00232Gemeente BorseleGemeente Borselejanuari 1, 2017
Resource Hyperlink 00233Resource Hyperlink 00233Stichting WaterbufferStichting Waterbufferjanuari 1, 2017
Resource Hyperlink 00234Resource Hyperlink 00234DinoloketDinoloketapril 7, 0017 JL
Resource Hyperlink 00239Resource Hyperlink 00239Waterschappen Scheldestromende Waterschappen Scheldestromenmei 12, 2017
Resource Hyperlink 00240Resource Hyperlink 00240Waterschappen ScheldestromenWaterschappen Scheldestromenmei 12, 2017
Resource Hyperlink 00241Resource Hyperlink 00241de Waterschappen Scheldestromende Waterschappen Scheldestromenmei 12, 2017
Resource Hyperlink 00263Resource Hyperlink 00263Regelbare DrainageSTOWAjanuari 1, 2012
Resource Hyperlink 00264Resource Hyperlink 00264Regelbare DrainageSTOWA2012
Resource Hyperlink 00265Resource Hyperlink 00265RegenwaterlenzenSTOWA2012
Resource Hyperlink 00266Resource Hyperlink 00266Ondergrondse WaterbergingSTOWA2012
Resource Hyperlink 00267Resource Hyperlink 00267Technisch-juridische handreiking risicobeoordeling ‘ondergrondse waterberging'STOWA2015
Resource Hyperlink 00268Resource Hyperlink 00268Ondergrond dataDinoloket2017
Resource Hyperlink 00269Resource Hyperlink 00269RegenwaterlenzenSTOWA2012
Resource Hyperlink 00271Resource Hyperlink 00271EMM, de theorie en de praktijkHans de Bruinjuli 12, 2018
Resource Hyperlink 00272Resource Hyperlink 00272imaGeauimaGeaujuni 14, 2017
Resource Hyperlink 00282Resource Hyperlink 00282Leeswijzer ConceptmapHZ University of Applied Sciencesjuni 30, 2017
Resource Hyperlink 00283Resource Hyperlink 00283Leeswijzer ConceptmapHZ University of Applied Sciencesjuni 30, 2017
Resource Hyperlink 00284Resource Hyperlink 00284Leeswijxer ConceptmapHZ University of Applied Sciencesjuni 30, 2017
Resource Hyperlink 00309Resource Hyperlink 00309Tolk2013Tolk2013
Resource Hyperlink 00310Resource Hyperlink 00310Jeuken et al.Jeuken, A.,2015
Resource Hyperlink 00311Resource Hyperlink 00311Evaluation socio-economic factorsVeraart, J.A.2017
Resource Hyperlink 00312Resource Hyperlink 00312GebiedsfreshmakerInfram2016