IKH S1/nl-informal

DIAGNOSE DOOR BEHANDELEND ARTS

Heb je gesproken met je behandelend arts over de impact van je diagnose op je werk?

Kaart het gerust aan in een volgend gesprek met je behandelend arts. Werk is immers een cruciaal onderdeel van gezondheid. Het is een bron van betekenisgeving, sociale contacten, zorgt voor structuur enz.

“mijn job is deel van mijn identiteit”

“het werk biedt mij houvast; die dagelijkse routine is een bron van structuur.”

“Werk biedt mij enige afleiding; het is fijn om eens een babbel over iets anders te hebben.”

“Ik ben meer dan een zieke persoon. Ik kan wel degelijk nog dingen. Als ik werk, heb ik het gevoel dat ik nog meetel.”

“Werk is voor mij een link met het normale leven.”

Voor sommigen is het mogelijk om te blijven werken tot de behandeling start als men zich nog goed voelt.  

“Ik voelde me nog niet ziek. Het is pas als de chemo startte dat ik klachten begon te hebben. Om die reden heb ik nog even doorgewerkt.”

Er zijn zelfs mensen die blijven werken tijdens de chemobehandeling. Dit vergt dan natuurlijk de nodige flexibiliteit van je werkgever en is op voorwaarde dat je daar zelf de energie voor hebt. In Frankrijk bestaat er zelfs een systeem waarbij je deeltijds aan de slag kan blijven in de weken dat je geen chemobehandeling ondergaat. Er wordt rekening gehouden met je behandelplan en je kan bijvoorbeeld afwisselend een week wel en een week niet werken.

Kortom, ga zelf het gesprek aan met je behandelend arts over de termijn van je ziektebriefje. Er zijn ook nog andere opties dan meteen in ziekteverlof te gaan. Misschien wil je in het begin nog even aan het werk blijven en ook tijdens de behandeling zelf deeltijds aan de slag blijven. Het kan steeds geëvalueerd en bijgestuurd worden.

Gedeelde verantwoordelijkheid

Misschien heeft je behandelend arts of iemand anders uit het oncologisch team het thema werk reeds aangekaart. Vanuit het gangbare bio-psycho-sociale model wordt dan ook aangeraden om gezondheid te zien als méér dan louter de afwezigheid van ziekte. Het gaat zowel om fysieke als om sociale als om emotionele uitdagingen waar mensen mee geconfronteerd worden. We dienen het in zijn totaliteit te bekijken.

Gelukkig zijn er reeds heel wat zorgprofessionals die het volgende aangeven:

“Het onderwerp ‘werk’ kan al besproken worden bij diagnose.”

“Werken is een onderdeel van herstel en kan dus zeker al tijdens de behandeling.”

Maar tegelijkertijd bereikten ons ook heel wat verhalen waarin de zorgprofessionals op de rem gingen staan:

“Iemand met kanker blijft het best zo lang mogelijk ‘op ziekte staan’. Hij moet eerst volledig hersteld zijn vooraleer terug aan de slag te gaan?”

“De behandeling en de revalidatie moet de prioriteit zijn van de patiënt. Werk is daaraan ondergeschikt. Zo zie ik het.”

“Ik heb het nog nooit meegemaakt dat iemand effectief aan het werk gebleven is tijdens de chemo-behandeling.’

Vanuit I-KNOW-HOW stimuleren we dan ook actief een mentaliteitswijziging onder zorgprofessionals. We bieden hen vorming aan omtrent dit thema. Ook ervaringsdeskundigen of vrijwilligers die kankerpatiënten ondersteunen nodigen we uit om deze info door te nemen. Zij kunnen ook het verschil maken door werkgerelateerde vragen te capteren van personen met kanker. Meer info hierover? Klik hier.

Aanwezige bereidheid om te werken bij de werknemer

Onderzoek geeft aan dat werk een heel belangrijk thema blijft als iemand ziek is. De bereidheid om aan het werk te blijven is immers heel sterk aanwezig, zeker tijdens de diagnose-fase. In die fase is er vaak nog een heel sterk contact met de werkplek. Veelal is de werknemer sterk gemotiveerd om (nog even) te blijven werken om alles goed af te ronden zodat er geen losse eindjes zijn.

(eventueel onderstaande grafiek toevoegen ter duiding of niet)

Situatie 2: Delen diagnose

Formele stappen bij ziekmelding

In het traject na een kanker-diagnose zijn er een aantal verplichte stappen. Zo zal je binnen de maand na je ziektemelding een uitnodiging krijgen van je mutualiteit om een vragenlijst in te vullen. Daarna volgt een gesprek met de adviserend arts van de mutualiteit.

Voor vele mensen roept dit gesprek angst op. Het roept voor hen het gevoel op dat ze gecontroleerd worden of ze wel echt niet kunnen werken. Dit terwijl velen niets liever zouden willen dan de draad terug oppikken op het werk. Weet echter dat het gesprek een vaste stap is in het traject, een formaliteit. Iedereen krijgt die vraag.

Zo zijn er nog een aantal formele momenten. Na 1 jaar ziekte wijzigt je statuut bijvoorbeeld automatisch naar ‘invalide’, zonder dat daar een beoordeling aan vooraf gaat. Ook dat is iets vast in het systeem. Het betekent dan ook niets over je capaciteit om te werken. Er zijn immers heel veel mensen die pas na anderhalf jaar terug aan de slag gaan na een ernstige diagnose zoals kanker (+ staven met cijfers uit wetenschappelijke studies).

Een volledig overzicht van het formele traject vind je in onderstaande afbeelding. Je kan steeds doorklikken voor meer info over een welbepaalde fase.

+ DOC ‘Timeline Belgium’ uit WP3 => wat is duidelijk? Wat is niet duidelijk? Ontbreekt er info? Hoe kunnen we het design nog aantrekkelijker maken?

Ben ik verplicht om mijn diagnose te delen?

Je hoeft als werknemer je diagnose niet te delen. Het is wel belangrijk dat je werkgever zicht krijgt op wat de impact zal zijn op de werkplek. GDPR-gewijs is het ok als gezegd wordt dat iemand ziek is, zonder de reden te expliciteren. Je bent als werknemer niet verplicht om medische informatie te delen. Je dient enkel een antwoord te geven op vragen gerelateerd aan de beperkingen en mogelijkheden ten aanzien van je werk.

Relevante Weblinks:

https://www.allesoverkanker.be/sociale-voorzieningen-algemene-maatregelen#statuut-chronische-aandoening