IKH S8/nl

Overzicht

Het “oude leven” kan niet zonder meer weer opgepakt worden zodra de behandeling is afgerond. Je omgeving ziet vaak niet hoe de diagnose en het behandeltraject jou hebben veranderd en hoe je functioneren er ook na de behandeling nog door wordt beïnvloed.

Handelingsopties

Accepteren dat je bent veranderd

"Er is een leven voor en een leven na. Dat hoeft niet lichamelijk te zijn, maar het kan ook zijn dat het iets doet met hoe jijzelf in het leven staat of dat je heel anders over dingen gaat denken. Je zou eigenlijk moeten accepteren dat je leven verandert."

"Iemand met kanker wordt een ander persoon. Die wordt niet meer de oude zeg maar en dat is soms ook moeilijk, ook in mijn privé omgeving, maar ook op je werk."

Je omgeving ziet vaak niet hoe de diagnose en het behandeltraject jou hebben veranderd. Zeker als je er goed uitziet word je al snel benaderd alsof je weer helemaal “de oude” bent. Het kan zijn dat je je hierdoor onbegrepen en alleen voelt.

"Als je in je behandeling zit dan weet iedereen dat je daarin zit. Iedereen voelt met je mee en dergelijke. Dan heb je je chemo gehad, je bent geopereerd, je bent bestraald, je ziet er weer goed uit. Jij denkt ik ga niet zeuren het gaat goed. En dat is het grootste zwarte gat wat er is. Je wilt namelijk dat je er weer gewoon uitziet, maar je bent nog niet gewoon."

Niet te snel weer gaan werken

Om financiële terugval te voorkomen of uit angst om de baan te verliezen voelen werknemers zich soms gedwongen om snel weer volledig aan het werk te gaan.

"Ik heb mijzelf in januari gepusht om ergens te gaan werken omdat ik niet bij het UWV wilde belanden. Wat als gevolg heeft gehad dat ik mezelf over de kop heb gewerkt, tot ik op een gegeven moment thuis kwam te zitten. Dat stukje angst om niet naar het UWV te willen, want eerlijk is eerlijk het kost me 500 euro netto om in te leveren. Dan probeer je dat keihard en dan moet je uiteindelijk toegeven dat het niet lukt en dat voelt dan ook weer als falen. Je kan proberen om te gaan werken, maar als het niet lukt, weet je je hebt je best gedaan en dat is gewoon heel belangrijk."

Gelukkig is er vaak meer mogelijk dan je denkt.

"Ook al raak je je baan kwijt, je hoeft in een land als Nederland niet in de stress te zitten. Je denkt: ‘Oh jee ze gaan mijn contract beëindigen wat dan?’ Maar eigenlijk wordt je daarna goed opgevangen. Hier in Nederland krijg je hulp en ondersteuning."

Ook je werkgever heeft er geen voordeel van als je te snel weer volledig gaat werken.

HR adviseur: "En soms heb je een medewerker, we hebben nu een medewerker, die zei half november ben ik wel weer beter dus dan ga ik meer weer helemaal beter melden, dat wij denken nou dan ben je nog maar net volledig opgebouwd. Dat is toevallig, dat ze net 1 jaar ziek is. Dan gaan ze vanuit de CAO naar 70%. Dat is mij iets te toevallig. Precies op de dag dat je 1 jaar ziek bent, dat je dan opeens volledig beter bent. Dat bespreek ik dan ook met de bedrijfsarts vooraf, ik heb daar mijn twijfels over. Ze is nog maar net opgebouwd, volledig. Dus ik wil wel die duurzaamheid gaan testen voor 4 of 6 weken. En dan zegt de bedrijfsarts, dat doen we dan standaard altijd. Dan gaan we 6 weken die duurzaamheid testen. Dan gaan we haar niet beter melden, eerst 6 weken kijken of ze het wel volhoudt. En dan pas gaan we haar beter melden. En dan houd je ze 6 tot 10% in verzuim, dat is natuurlijk 10x niks, maar wel dat mensen a) een stukje vangnet hebben en we willen wel zeker weten dat het goed gaat. Want anders als we haar beter melden en ze valt na 5 weken weer uit, dan hebben we een probleem en kunnen we weer helemaal overnieuw beginnen."

HR adviseur: "Ja. Ik vind het altijd lastig om financieel te kijken. Links of rechtsom betalen we je toch. Dat geld, en dat kun je hier helemaal goed loslaten. Als mensen ziek zijn moet je ze betalen. Maar goed, ziek is ziek, punt. Als je gewoon niet kan gaat het gewoon niet. Dus dat is heel makkelijk. Alleen als je weet dat het op een gegeven moment chronisch of langdurig is, en dat iemand eigenlijk te vroeg komt werken, weet je wel dat ze het risico dat ze opnieuw uit gaan vallen. Als je een heel jaar iemand in de ziektewet hebt gehad, en iemand valt na 5 weken weer uit, moet je het hele jaar weer overnieuw beginnen. Dat is wel zonde van je geld."

HR-adviseur: 'Medewerkers zien ‘doe rustig aan’ misschien te snel als oh ik mag niks doen. De dokter is er voor de kwaal en de bedrijfsarts is er voor advies betreft je werk. Wat wij proberen is dat een medewerker samen met een werkgever altijd in overleg kan met leidinggevende over wat er kan lukken en wat er geprobeerd kan worden. Die drietrapsraket is een handigere route als ‘ga niet te snel van stapel’. Door te kijken naar wat er haalbaar is hoef je ook niet zo snel aan je medewerker te trekken.'

HR-adviseur: Modern ondernemerschap is ook wel dat je je eigen regie neemt. Want uiteindelijk is het jouw re-integratie proces. Het helpt als de werknemer zelf met een voorstel komt met ik denk dat dit of dat wel mogelijk is.

Adviezen

1. Probeer te accepteren dat het ziekteproces en de behandeling je misschien wel blijvend hebben veranderd.
2. Laat je niet pushen om sneller terug te keren dan je aankan. Het is beter om je financiële zorgen of angst voor baanverlies uit te spreken. Veel HR adviseurs zijn bereid om met je mee te denken en informatie te geven.

HR adviseur: “Waar we in ieder geval altijd oog voor hebben is de thuissituatie, dus hoe is de financiële situatie. Is iemand kostwinner of niet. En op grond daarvan bied je eventueel providers aan die mensen kunnen helpen als een terugval in loon is. Bij ons in de CAO, in alle CAO’s die wij hebben krijgen ze in het eerste jaar 100% van het salaris doorbetaald. Maar in het tweede jaar zak je naar 70% als je niet werkt. Voor de uren die je wel werkt krijg je weer wel 100%. Dus heel vaak zie je deze groep mensen over dat tweede ziektejaar heen gaan en een loonverlies hebben. Dat is 30%, of tenminste, dat kan 30% zijn en dat is veel. En zeker als je kostwinner bent. Ik benoem het in ieder geval altijd en ik geef ook altijd aan dat wij een bedrijfsmaatschappelijk werk in kunnen zetten om met hun de financiële situatie in kaart te brengen en te kijken wat heeft het voor consequenties en waar kun je eventueel nog keuzes in maken om te zorgen dat je financieel toch weer wat meer armslag hebt. En dat doen we ook nog eens een keer, stel dat we naar het einde tweede ziektejaar lopen en we verwachten een afkeuring, dan zeker komt het nog een keer ter sprake.”

Overwegingen

Voor de werknemer

Hoe hebben de diagnose en het behandeltraject jou veranderd?

Heb je het idee dat je omgeving dit ziet en hier voldoende rekening mee houdt? Wat zou jij kunnen doen om te zorgen dat ze hier meer rekening mee houden?

Ervaar je een bepaalde druk om weer te gaan werken? Probeer dan te ontdekken waar die druk vandaan komt. Laat anderen met je meedenken over hoe je de druk voor jezelf kunt verlagen.

Voor de werkgever

De werknemer is veranderd en kan zich als gevolg daarvan onbegrepen en alleen voelen. Welke rol kan je hier als werkgever in vervullen?

Welke druk zou je werknemer kunnen ervaren om weer aan het werk te gaan? Welke rol heb je hier als werkgever in?