Samenvatting analyse van pilot buurtgerichtwerken
De pilot buurtgerichtwerken is geëvalueerd door een analyse te maken op basis van interviews die zijn afgenomen met belanghebbenden. De conclusies en aanbevelingen zijn hieronder weergegeven.
Conclusies en aanbevelingen
Probleem: geen draagvlak, onduidelijke rollen, verschil in opvattingen over sturing en regievoering
- Maak gebruik van PDCA (Plan-Do-Check-Act/Adjust) cycli voor lerende organisaties. Zie bijvoorbeeld Kwaliteitscirkel van Deming
- PDCA op vier niveaus:
- Case management voor zorg rond cliënt (buurtteam)
- Procesregie voor uitvoeren tactisch beleid (spil tussen gemeente en zorgorganisaties)
- Programmamanagement voor opstellen en regievoering (gemeenteambtenaren)
- Z&W agenda, lange termijn visie op Z&W, strategisch (wethouders)
- Bepaal hoe de sturing/regie moet worden gerealiseerd op ieder niveau: in een glijdende schaal van directief naar faciliterend
- Groepsleren via Check-Act van PDCA
- Investeer in het netwerk
- Voer de dialoog, ook over PDCA’s heen
- Rollen worden duidelijk via de Do van PDCA
- Als gevolg van duidelijke doelstellingen op ieder PDCA niveau (het “wat” om het “waarom” te realiseren)
- Het uitgangspunt is het welzijn van de cliënt/familie
Probleem: bij buurtgericht werken is er geen sprake van één organisatie maar van velen. Dit maakt het proces complexer
- Expertise management: het zo goed mogelijk benutten van elkaars expertise
- Leg de expertise vast
- Inrichten van de PDCA’s als gevolg van dialogen
- Gezamenlijk is dit is netwerk-organisatieontwikkeling
Opheffen huidige knelpunten:
- Hef de spagaat op waarin professionals op de werkvloer zich in bevinden: inspelen op de behoefte van cliënt versus organisatieprotocollen, hokjes en financiering
- Stel de cliënt daadwerkelijk centraal, daar doen we het voor
- Faciliteer flexibel, bijvoorbeeld met financiële middelen, zodat de vrijheid krijgen om die juiste dingen voor de cliënt te doen
- Voorkom een te sterke regie vanuit de gemeente. Via PDCA kan op resultaat worden gestuurd, maar regie kan ook worden gevoerd d.m.v. de gewenste activiteiten te faciliteren
- Het gevaar van een tweedeling met de huidige focus op krachtige regie vanuit gemeente ligt op de loer: controle versus eigen invulling op de werkvloer. Dit kan leiden tot twee werkelijkheden (die van de gemeente en die van de werkvloer)
- Er moet een cultuuromslag worden gemaakt met verschillen in tempo en cultuur
- Dit is een gegeven
- Blijf de dialoog voeren, zoek de vernieuwing, maar behoud het goede van het oude
- Respecteer het tempo van organisaties en medewerkers:
- stap voor stap
- ervaringen delen d.m.v. expertise management
- Creëer ruimte voor vakmanschap
- Buurtgericht werken met een centraal gesteld cliënt vereist buiten hokjes mogen denken en handelen van professionals
- In de huidige aanpak wordt expertise onderbenut als gevolg van hokjes en gebrek aan financiële ruimte
- Organisaties moeten aantoonbaar aangeven wat hun toegevoegde waarde is in het belang van de cliënt. Het kan zijn dat organisaties de “verkeerde” dingen doet, of dat er te veel organisaties zijn die dezelfde dingen doen.
- Transparant maken via expertise management
Aanbevelingen:
- Iedere organisatie, inclusief de gemeente, heeft aangegeven verder met buurtgericht werken te willen gaan
- Er moeten een transitie worden gemaakt. Gegeven de diverse culturen en dat naar een netwerk-organisatie moet worden toegewerkt is dit een proces van jaren.
- Een big-bang introductie van een nieuwe (netwerk) organisatievorm is niet de juiste oplossing:
- Een concrete uitwerking van de nieuwe organisatievorm is op dit moment nog niet in zicht
- Organisaties zijn er nog niet klaar voor:
- Sommige zijn al verder dan anderen
- Er is nog een wereld te winnen op middelmanagement niveau
- Een groepsleerproces moet op gang worden gebracht waarmee ingespeeld kan worden op steeds andere omstandigheden.
- Er moeten een transitie worden gemaakt. Gegeven de diverse culturen en dat naar een netwerk-organisatie moet worden toegewerkt is dit een proces van jaren.
Vertrek uit concrete cases en bouw theorie op over hoe een netwerk organisatie moet worden georganiseerd, met als randvoorwaarden:
- De gemeente verschaft financiële middelen voor het tijdelijk opheffen van barrières in organisaties
- Iedere organisatie gaat mee in de dialoog
- Iedere organisatie is of wordt transparant in hun bijdragen aan uiteindelijk het welzijn van de cliënt
- Het proces moet worden begeleid door een externe organisatie, geen partij heeft nu het vertrouwen om het proces weer in beweging te krijgen